दार्चुला, असार १७ गते ।
नेपाल र चीन बीचको टिंकर सिमानाका खुल्ने समयतालिका दुई हप्तापछि धकेलिएको छ । जुन २५ अर्थात असार ११ गतेदेखि खुल्ने भनिएको टिंकर नाका केही प्राविधिक तयारी पूरा नभएको भन्दै चीनिया पक्षले आगामी जुलाइ १० अर्थात असार २६ गतेदेखि खोलिने जानकारी दिएको छ ।
यसअघि जेठ १७ गते दार्चुला र चीनको ताक्लाकोटस्थित स्थानीय अधिकारीहरुबीच भएको भर्चुअल बैठकमा असार ११ देखि नाका खोल्ने सहमति भएको थियो । टिंकर नाका खोल्नेक्रममा नेपालका स्थानीय सुरक्षा अधिकारीहरुलाई ताक्लाकोट आउन निम्ता समेत दिइएको थियो ।
आफ्नोतर्फ केही प्राविधिक तयारी पूरा नभएकोले जुलाइ १० देखि मात्रै नाका खोल्ने जानकारी चीनिया पक्षले दिएको दार्चुलाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी यज्ञराज जोशीले बताउनुभयो । ‘असार ११ गतेका लागि निर्धारित कार्यक्रम जुलाइ १० अर्थात असार २६ का लागि सारिएको छ, यसबारे गृह र परराष्ट्र मन्त्रालयलाई जानकारी दिइसकेका छौ’ उहाँले भन्नुभयो ।
चीनिया पक्षले नाका खोल्ने समय सारिएको औपचारिक जानकारी नदिए पनि अनौपचारिक रुपमा स्थानीय दोभाषेमार्फत सन्देश पठाएको प्रजिअ जोशीले बताउनुभयो । ‘हामीले मौखिक रुपमा नाका खुल्ने समय परिवर्तन भएको जानकारी पाएपछि गृह र परराष्ट्र मन्त्रालयमा लिखित जानकारी गराएका छौं’ उहाँले भन्नुभयो ।
टिंकर नाका खोल्ने पूर्वतालिकाअनुसार दार्चुलाका प्रजिअसहित सुरक्षा अधिकारीहरुले ताक्लाकोट जाने तयारी गरेका थिए । जिल्लामा रहेका नेपाली सेनाबाहेक सबै सुरक्षा निकायका प्रमुखहरु र सिमा प्रशासन कार्यालयका प्रमुखको टोली असार ९ गते सदरमुकामबाट टिंकर नाकातर्फ जाने तयारी थियो । असार ८ गते सिमानाका खोल्ने समय १५ दिनपछि सारिएको जानकारी मिलेपछि तत्कालको भ्रमण रोकिएको छ ।
चीनले टिंकर भञ्ज्याङस्थित १ नम्बर सिमास्तम्भ नजिकसम्म सडक निर्माण गरेको छ । कोभिड महामारीको समयमा निर्माण भएको सडक केही हप्ताअघि स्काइभेटर प्रयोग गरी खोलिएको छ । सिमास्तम्भभन्दा आधा घण्टाको दूरीमा आफ्ना सुरक्षाकर्मी बस्ने भवनको संरचना पनि चीनले निर्माण गरेको छ । सुरक्षाकर्मीको भवन र पोष्टको संरचनामा यात्रुलाई चेकजाँच गर्ने मेसिन र उपकरण जोड्न बाँकी रहेकोले नाका खोल्न ढिलाइ भएको स्रोतले बतायो ।
ताक्लाकोट बजारमा रहेको बर्डर मार्केटको कम्प्लेक्समा हुम्लाका व्यापारीहरु बस्दैआएका छन् । असार ८ गते ताक्लाकोटमा रहेका एक सयभन्दा बढी नेपाली व्यापारीलाई बैठक राखेर चीनिया प्रशासनले दार्चुलाका व्यापारी आउने तयारी भइरहेको जानकारी दिएको छ । बर्डर मार्केट कम्प्लेक्समा दार्चुलाका व्यापारीका लागि छुट्याइएका सटरहरु तत्काल खालि गरिदिन पनि चीनको प्रशासनले नेपाली व्यापारीलाई भनेको छ ।
दार्चुलाका व्यापारी कोभिड महामारीका कारण ताक्लाकोट पुग्न नसकेको अवस्थामा हुम्लाको हिल्सा नाका हुँदै ताक्लाकोट पुगेका नेपाली व्यापारीले बर्डर मार्केटको कम्प्लेक्सका सबै सटरहरु प्रयोग गर्दैआएका छन् । टिंकर नाका हुँदै ताक्लाकोट पुग्ने दार्चुलाका तीन दर्जन व्यापारीका लागि सटर व्यवस्थापन गर्न पनि चीनिया पक्षले दुई हप्तापछि मात्रै नाका खोल्ने गृहकार्य गरेको स्रोतको भनाई छ ।
ताक्लाकोटमा रहेका सबै नेपाली व्यापारीलाई चीनिया प्रशासनको कानुन कडाइका साथ पालना गर्न भनिएको छ । कोहीकसैले पनि कानुनले निषेध गरेका गतिविधि गरेमा कडा कारवाही गरिने चेतावनी पनि दिइएको छ । अवैध आवतजावत र ताक्लाकोट बजारमा विना अनुमति प्रवेशलाई स्थानीय प्रशासनले कडाइ गरेको छ ।
ताक्लाकोट बजार पुग्ने सिमाक्षेत्रका जुनसुकै नागरिकले पनि आफ्नो भ्रमण र वसाइको जानकारी स्थानीय अध्यागमन कार्यालयमा दिनुपर्छ । सिमा प्रहरीले चेकजाँच गरेपछि अध्यागमन कार्यालयमा आफ्नो विवरण नेपाली नागरिक स्वयंले दिनुपर्ने व्यवस्था छ । ताक्लाकोटबाट नेपाल फर्किनुभन्दा एक दिनअघि नै यसबारे स्थानीय प्रशासन र अध्यागमन कार्यालयलाई जानकारी दिन भनिएको छ ।
नेपालतर्फ व्यास गाउँपालिकाको वडा नम्बर १ तिंकरको छियालेकमा सशस्त्र प्रहरीको विओपी र नेपाल प्रहरीको इलाका प्रहरी कार्यालय सञ्चालनमा ल्याइएको छ । छियालेकबाट ५ घण्टाको दूरीमा रहेको १ नम्बर पिलर क्षेत्रमा नेपालका सुरक्षाकर्मीले नियमित गस्ती गर्दैआएका छन् । टिंकर नाकाबाट आवतजावत सुरु नभए पनि तिंकरको छियालेकमा रहेका सुरक्षाकर्मीले सिमाक्षेत्रको नियमित गस्ती र निगरानी गर्दैआएको जिल्लास्थित सुरक्षा स्रोतले बतायो ।
