दार्चुला, भदौ १४ गते ।
टिंकर सडक निर्माणलाई दु्रतगतिमा अगाडि बढाउन नेपाली सेनाले व्यास गाउँपालिकाको वडा नम्बर १ छाङरुमा अस्थायी क्याम्प राख्ने गृहकार्य थालेको महिनौ भइसक्यो । गत वैशाख दोस्रो साता सेनाका अधिकारीहरु र प्रमुख जिल्ला अधिकारीसहित जिल्लामा सुरक्षा प्रमुखहरुले हेलिकोप्टरमार्फत व्यासक्षेत्रको भ्रमण पनि गरेका छन् । तर गत वैशाख–जेठमा राख्ने भनिएको सेनाको क्याम्प मध्य भदौ हुँदा पनि राखिएको छैन ।
छाङरु गाउँनजिकै टिंकर खोलाको किनारमा सुतला भन्ने स्थानलाई क्याम्प स्थापना गर्न छनौट समेत गरिसकेको छ । वैशाख ८ देखि ११ गतेसम्म सेनाको हेलिकोप्टरले राप्लाको माल र दुम्लिङक्षेत्रमा स्काइभेटरलगायतका मेसिन ढुवानी गर्नेबेला व्यासको छाङरु र टिंकरसम्म पनि हवाइ रेकी गरिएको थियो ।
सडक निर्माणमा संलग्न सैन्य अधिकारीका साथै जिल्लास्थित सुरक्षा अधिकारीको टोली पनि व्यासक्षेत्र पुगेको थियो । उक्त टोलीले सेनाको क्याम्प राख्ने स्थानको छनोट गरी टुंगो समेत लगाइएको व्यासका स्थानीय बताउँछन् । ‘केही हप्ताभित्रै सेनाको क्याम्प स्थापना गरिने कुरा थियो, तर महिनौ भइसक्यो क्याम्प राखिएको छैन’ व्यास गाउँपालिका वडा नम्बर १ का वडाअध्यक्ष अशोक सिंह बोहराले भन्नुभयो ।
टिंकर सडकमा बजेट कटौतिसंगै सेनाको क्याम्प स्थापनामा भइरहेको ढिलाइले जनता र सीमाक्षेत्रमा निराशा छाएको व्यास गाउँपालिका अध्यक्ष मंगल सिंह धामीले बताउनुभयो । ‘सीमाक्षेत्रको सडक निर्माणमा नेपाली सेना परिचालन हुँदा जनतामा आश र उत्साह फैलिएको थियो तर बजेट कटौती र छाङरुमा क्याम्प राख्न भइरहेको ढिलाइले हामीलाई निराश बनाइरहेको छ’ गाउँपालिका अध्यक्ष धामीले भन्नुभयो ।
छाङरुमा सैनिक क्याम्प स्थापनाका लागि हेलिकोप्टरमार्फत भाडावर्तनसहितका सामग्री ढुवानी समेत भइसकेका छन् । छाङरुको गागास्थित सशस्त्र प्रहरीको गुल्म कार्यालयमा सेनाका ती सामग्री थन्क्याइएका छन् । क्याम्प स्थापनामा ढिलाइ हुनुको कारण जिल्लास्तरमा खुलाइएको छैन । माथिबाट आदेश आएपछि छाङरुमा क्याम्प स्थापना हुने जिल्लास्तरमा सुरक्षा अधिकारीको भनाई छ । हेलिकोप्टरमार्फत बन्दोवस्तीका सामानहरु ढुवानी गर्नुपर्ने बाध्यता छ । ‘माथिबाट क्याम्प स्थापना गर्ने भनेर आदेश आएपछि जनशक्ति र सामग्री ढुवानी हुनेछ’ जिल्लास्थित एक सुरक्षा अधिकारीले भन्नुभयो ।
सुरुमा वैशाख वा जेठ महिनाभित्रै सेनाको क्याम्प राखिने बताइएको तर पछिल्लो समय प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको निर्वाचन पछि मात्रै क्याम्प राखिने खवर आएको छाङरुका स्थानीय बताउँछन् । ‘मंसिरमा चुनाव हुन्छ, त्यसपछि पुष–माघमा अत्यधिक हिमपात हुन्छ, चुनावपछि मात्रै क्याम्प राख्ने कुरा हो भने यो वर्ष केही नगर्ने तयारी हो’ व्यास गाउँपालिका वडा नम्बर १ छाङरुका एक स्थानीय युवाको भनाई छ । साउन–भदौ महिनाभित्र क्याम्प नराखिए अर्को सालको वैशाख–जेठमा मात्रै छाङरुमा सेनाको क्याम्प राखिने स्थानीयको बुझाइ छ । ३ हजार मिटरभन्दा उचाईमा रहेको छाङरुमा १० फिटसम्म हिमपात हुन्छ ।
वैशाख–जेठमै क्याम्प राख्ने तयारी देखेका छाङरुका स्थानीय टिंकर सडक निर्माण ओझेलमा परेको हो कि भन्ने चिन्तामा छन् । वैशाख दोस्रो हप्ता सेनाको हेलिकोप्टरमार्फत प्रजिअसहितका सुरक्षा अधिकारी छाङरु पुग्दा हेलिकोप्टरमार्फत स्काइभेटरलगायतका निर्माण सामग्री र मेसिन ढुवानीको सर्भे (रेकी) पनि गरिएको स्रोतले बतायो । हेलिकोप्टरमार्फत भारी वजन भएका स्काइभेटर र मेसिनहरु ढुवानी गर्दा महाकाली नदी र टिंकर नदीको संगलस्थलको छेउ तिफुलच्याक्ती भन्नेस्थानमा हेलिकोप्टर ल्याण्ड गर्नेबारे समेत तयारी र छलफल गरिएको थियो । सेनाको हेलिकोप्टरबाट रेकी गर्दा त्यतिबेला तिफुलच्याक्तीको मैदानमा हेलिकोप्टर ल्याण्ड समेत गराइएको थियो । महाकाली नदीको छेउमै रहेको तिफुलच्याक्तीमा सेनाको हेलिकोप्टर ल्याण्ड गर्दा त्यसदिन भारततर्फबाट एसएसवीको सुरक्षाफौज अलर्ट पोजिसनमा उत्रिएको थियो । एक्कासी नेपाली सेनाको हेलिकोप्टर महाकाली नदी छेउको मैदानमा ल्याण्ड भएपछि महाकाली पारी भारततर्फ सयौं सुरक्षाकर्मी हतियारसहित अलर्ट मोडमा खटिएका थिए । एकछिन पछि प्रजिअसहित सुरक्षा अधिकारीहरुको टोली भएको जानकारी पाएपछि एसएसवीको सुरक्षाटोली व्यारेक फर्किएको थियो ।
छाङरुमा सेनाको क्याम्प स्थापना गरेर छाङरुदेखि टिंकरतर्फ र छाङरुदेखि बुँदीतर्फको सडक निर्माण एक साथ सुरु गराउने सेनाको योजना छ । त्यसका लागि व्यास गाउँपालिका वडा नम्बर ४ सुन्सेरास्थित सैनिक क्याम्पमा दुइटा स्काइभेटर खरिद गरी तयारी अवस्थामा राखिएको छ । छाङरुमा क्याम्प स्थापना भएलगत्तै हेलिकोप्टरमार्फत ती स्काइभेटरलगायत अन्य मेसिन र उपकरणहरु ढुवानी गरिनेछन् ।
छाङरुमा सेनाको क्याम्प राख्ने तयारी भइरहदा वैशाख महिनामा सेनालाई राशन आपुर्ति गर्ने ठेकेदारले समेत छाङरुक्षेत्र भ्रमण गरी राशन बन्दोवस्तीको गृहकार्य गरेका छन् । टिंकर सडक निर्माणका लागि छाङरुमा सेनाको अस्थायी क्याम्प राख्ने गृहकार्य भएको र केही समयपछि क्याम्प स्थापना गरिने दार्चुला प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीर्घराज उपाध्यायले बताउनुभयो । ‘सेनाको क्याम्प राख्नलाई गृहकार्य भइरहेको छ, निकट भविष्यमै क्याम्प स्थापना हुन्छ’ उहाँले भन्नुभयो । क्याम्प स्थापना भइसक्ने मिति भने आफुले यकिन गर्न नसक्ने उहाँको भनाई छ ।
सरकारको उपेक्षाले बजेट घटेको र छाङरुमा सेनाको क्याम्प स्थापना गरी सडक निर्माण गर्न ढिलाइ भएको विषयलाई स्थानीय सरकारले जोडतोडले उठाउने भएको छ । ‘यो सामान्य विषय होइन, हामी जस्तोसुकै संघर्षमा उत्रिन तयार छौ, सीमाक्षेत्रको सडक निर्माणलाई प्राथमिकता दिएर बजेट विनियोजन गर्न र सडक निर्माणलाई दु्रतगति दिन हामी नेपाल सरकार तथा सम्बन्धित पक्षलाई घचघच्याउछौ’ व्यास गाउँपालिका अध्यक्ष मंगल सिंह धामीले भन्नुभयो ।
